Ülkemizin en saygın kuruluşlarından biri olan Dil Derneği dün, 13 Nisan 2010 akşamı “Ustalara Saygı” etkinlikleri çerçevesinde şair, yazar, çevirmen ve araştırmacı Yüksel Pazarkaya’yı ağırladı. Bu kararı nedeniyle hem değerli dostum Yüksel Pazarkaya’yı hem de Başkan Sevgi Özel’in kişiliğinde Dil Derneği Yönetim Kurulu’nu yürekten kutluyorum.
Yüksel Pazarkaya, 24 Şubat 1940 İzmir doğumludur. Çocukluğu da, ilk gençliği de evlerinin ve ilköğrenimi sürdürdüğü Yıldırım Kemal Bey İlkokulu’nun bulunduğu Namazgâh’ta geçmiştir. 1957 yılında Namık Kemal Lisesi’ni bitirmiş, bir yıl sonra Sümerbank bursunu kazanarak yaşamının uzun yıllarını geçireceği Almanya’ya gitmiştir. 1959 yazında Stuttgart’ta kimya öğrenimine başlamış, bu öğrenimini başarıyla sürdürürken Stuttgart Üniversitesi’nde ünlü hocaların edebiyat seminerlerini izlemiştir. Bir edebiyat âşığıdır. 21 yaşında “Karlar Çözülürken” adlı ilk radyofonik oyununu yazmış, oyunu İzmir Radyosu tarafından yayınlanmıştır.
Stuttgart’ta 1960 yılında yayımlanmaya başlayan ve Doğan Avcıoğlu, Hikmet Kıvılcımlı gibi solcu aydınların da yazılarıyla destekledikleri “Yaprak” dergisinde şiir, öykü ve çevirileri yayımlanmış, 1963 yılında Stuttgarter Zeitung, bir yıl sonra da Almanya’nın en saygın gazetesi kabul edilen Frankfurter Allgemeine Zeitung’un sanat sayfalarında yazmaya başlamıştır. Bu dönemde Stuttgart’taki bölge radyosu olan SWR’e (Güney Almanya Radyosu) sanat ve edebiyat programları yapmaktadır. Büyük bir Alman dinleyici kitlesi Nâzım Hikmet’ten Gülten Akın’a kadar onlarca Türk şairinin adını Yüksel Pazarkaya’dan duymuştur. Aynı dönemde İzmir Yeni Asır gazetesinde ve Varlık dergisinde yazı ve şiirleri yayımlanmaktadır.
1963 yılında eşi İnci ile tanışmış, aynı yıl Münih Başkonsolosluğu’nda evlenmişler, 1964’te Utku, 1968’de Toygar, 1974’te Suzan Ayda dünyaya gelmiştir.
Yüksel Pazarkaya bir koltuğa iki değil, üç, dört, beş karpuz sığdırabilen bir insandır. 1965 yılında kimya öğrenimini tamamlamış, can yoldaşı eşiyle birlikte çalışıp didinerek Sümerbank’a olan 40 bin Mark tutan burs borcunu son kuruşuna kadar ödemiş, 1966 yılında Stuttgart Üniversitesi’nin edebiyat bilimleri ve felsefe bölümüne ikinci öğretim için kaydını yaptırmıştır. Bu öğrenimini 1972 yılında “en yüksek derece” ile kabul edilen “18. Yüzyılda Alman Edebiyatında Tek Perdelik Oyunların Dramaturjisi” başlıklı doktora çalışması ile tamamlamıştır. 350 sayfalık bu çalışma 1973 yılında “Kümmerle Yayınevi” tarafından yayımlanmıştır.
“Somut şiir” akımına katılan ilk ve tek Türk şairi olarak şiirleri Almanya’dan Amerika’ya, Japonya’dan Brezilya’ya somut şiir antolojilerine ve müzelere girdi.. 1983 yılında Alman Birinci Televizyonu ARD’de yayınlanan 12 bölümlük “Komşumuz Balta Ailesi” adlı dizi filmin senaryosunu yazdı. 1988 Mart ayında Ankara Devlet Tiyatrosu Şinasi Sahnesi’nin açılışı onun “Mediha” adlı oyunuyla yapıldı.
1986 yılı başında Alman Radyolar Birliği kararıyla WDR Köln Radyosu’nun ilk Türk yönetmeni oldu ve bu görevini emekliliğine kadar (17 yıl mı?) sürdürdü. Dresden Üniversitesi’nde ders verdi, ABD’nin Princeton, Bryn Mawr College, St. Louis Washington, Ohio State üniversitelerine konuk profesör olarak çağrıldı. Ders verdiği Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nden onursal doktora payesi aldı.
Pazarkaya Türkçe, Almanca ve iki dilli olarak edebiyata çeşitli alanlarda 50’den fazla değerli yapıt kazandırdı. Başladığı Rainer Maria Rilke çevirilerini sürdürüyor. Buraya yaptıklarının ancak bir bölümünü sığdırabildim. Unutmadan onun, ünlü Chamisso Ödülü ile Federal Liyakat Nişanı sahibi olduğunu, önümüzdeki cumartesi günü açılacak 15. İzmir Kitap Fuarı’nı da “onur konuğu” olarak onurlandıracağını eklemek isterim.
Yüksel Pazarkaya, ödünsüz bir Atatürk devrimcisidir, cumhuriyetçidir, solcudur. Siyasal nedenlerle 18 yıl Türkiye’ye girememiş, başını eğmemiştir. Başarılarla dolu bir yaşamı vardır, fakat alçakgönüllüğünü hep korumuştur. Her yönüyle örnek bir insan, adam gibi adamdır.
70. yaşını bir kez daha kutluyor, ona, sevgili eşi İnci’ye, çocuklarına, yeni doğan torunları “çikolata bebekler’” Soul ile Baxter’a sağlıklı, uzun, mutlu bir yaşam diliyorum.
.jpg)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder