20 Ağustos 2010 Cuma

YÜKSEL PAZARKAYA'YA SAYGI - 14.04.2010

Ülkemizin en saygın kuruluşlarından biri olan Dil Derneği dün, 13 Nisan 2010 akşamı Ustalara Saygı etkinlikleri çerçevesinde şair, yazar, çevirmen ve araştırmacı Yüksel Pazarkayayı ağırladı. Bu kararı nedeniyle hem değerli dostum Yüksel Pazarkayayı hem de Başkan Sevgi Özelin kişiliğinde Dil Derneği Yönetim Kurulunu yürekten kutluyorum.

Yüksel Pazarkaya, 24 Şubat 1940 İzmir doğumludur. Çocukluğu da, ilk gençliği de evlerinin ve ilköğrenimi sürdürdüğü Yıldırım Kemal Bey İlkokulunun bulunduğu Namazgâhta geçmiştir. 1957 yılında Namık Kemal Lisesini bitirmiş, bir yıl sonra Sümerbank bursunu kazanarak yaşamının uzun yıllarını geçireceği Almanyaya gitmiştir. 1959 yazında Stuttgartta kimya öğrenimine başlamış, bu öğrenimini başarıyla sürdürürken Stuttgart Üniversitesinde ünlü hocaların edebiyat seminerlerini izlemiştir. Bir edebiyat âşığıdır. 21 yaşında Karlar Çözülürken adlı ilk radyofonik oyununu yazmış, oyunu İzmir Radyosu tarafından yayınlanmıştır.

Stuttgartta 1960 yılında yayımlanmaya başlayan ve Doğan Avcıoğlu, Hikmet Kıvılcımlı gibi solcu aydınların da yazılarıyla destekledikleri Yaprak dergisinde şiir, öykü ve çevirileri yayımlanmış, 1963 yılında Stuttgarter Zeitung, bir yıl sonra da Almanyanın en saygın gazetesi kabul edilen Frankfurter Allgemeine Zeitungun sanat sayfalarında yazmaya başlamıştır. Bu dönemde Stuttgarttaki bölge radyosu olan SWRe (Güney Almanya Radyosu) sanat ve edebiyat programları yapmaktadır. Büyük bir Alman dinleyici kitlesi Nâzım Hikmetten Gülten Akına kadar onlarca Türk şairinin adını Yüksel Pazarkayadan duymuştur. Aynı dönemde İzmir Yeni Asır gazetesinde ve Varlık dergisinde yazı ve şiirleri yayımlanmaktadır.

1963 yılında eşi İnci ile tanışmış, aynı yıl Münih Başkonsolosluğunda evlenmişler, 1964te Utku, 1968’de Toygar, 1974’te Suzan Ayda dünyaya gelmiştir.

Yüksel Pazarkaya bir koltuğa iki değil, üç, dört, beş karpuz sığdırabilen bir insandır. 1965 yılında kimya öğrenimini tamamlamış, can yoldaşı eşiyle birlikte çalışıp didinerek Sümerbanka olan 40 bin Mark tutan burs borcunu son kuruşuna kadar ödemiş, 1966 yılında Stuttgart Üniversitesinin edebiyat bilimleri ve felsefe bölümüne ikinci öğretim için kaydını yaptırmıştır. Bu öğrenimini 1972 yılında en yüksek derece ile kabul edilen 18. Yüzyılda Alman Edebiyatında Tek Perdelik Oyunların Dramaturjisi başlıklı doktora çalışması ile tamamlamıştır. 350 sayfalık bu çalışma 1973 yılında Kümmerle Yayınevi tarafından yayımlanmıştır.

Somut şiir akımına katılan ilk ve tek Türk şairi olarak şiirleri Almanyadan Amerikaya, Japonyadan Brezilyaya somut şiir antolojilerine ve müzelere girdi.. 1983 yılında Alman Birinci Televizyonu ARDde yayınlanan 12 bölümlük Komşumuz Balta Ailesi adlı dizi filmin senaryosunu yazdı. 1988 Mart ayında Ankara Devlet Tiyatrosu Şinasi Sahnesinin açılışı onun Mediha adlı oyunuyla yapıldı.

1986 yılı başında Alman Radyolar Birliği kararıyla WDR Köln Radyosunun ilk Türk yönetmeni oldu ve bu görevini emekliliğine kadar (17 yıl mı?) sürdürdü. Dresden Üniversitesinde ders verdi, ABDnin Princeton, Bryn Mawr College, St. Louis Washington, Ohio State üniversitelerine konuk profesör olarak çağrıldı. Ders verdiği Çanakkale 18 Mart Üniversitesinden onursal doktora payesi aldı.

Pazarkaya Türkçe, Almanca ve iki dilli olarak edebiyata çeşitli alanlarda 50den fazla değerli yapıt kazandırdı. Başladığı Rainer Maria Rilke çevirilerini sürdürüyor. Buraya yaptıklarının ancak bir bölümünü sığdırabildim. Unutmadan onun, ünlü Chamisso Ödülü ile Federal Liyakat Nişanı sahibi olduğunu, önümüzdeki cumartesi günü açılacak 15. İzmir Kitap Fuarını da onur konuğu olarak onurlandıracağını eklemek isterim.

Yüksel Pazarkaya, ödünsüz bir Atatürk devrimcisidir, cumhuriyetçidir, solcudur. Siyasal nedenlerle 18 yıl Türkiyeye girememiş, başını eğmemiştir. Başarılarla dolu bir yaşamı vardır, fakat alçakgönüllüğünü hep korumuştur. Her yönüyle örnek bir insan, adam gibi adamdır.

70. yaşını bir kez daha kutluyor, ona, sevgili eşi İnciye, çocuklarına, yeni doğan torunları çikolata bebeklerSoul ile Baxtera sağlıklı, uzun, mutlu bir yaşam diliyorum.

Hiç yorum yok: