10 Ağustos 2008 Pazar

YAKIN TARİHTEN NOTLAR - "TAHKİKAT ENCÜMENİ" - 10.08.2008

8 Nisan 1960 akşamı Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan Tahkikat Encümeni, Demokrat Parti’yi siyaset sahnesinden silinmeye götüren yolda önemli bir kilometre taşıdır. ‘Tahkikat’ bugünkü TBMM diliyle ‘soruşturma ve araştırma’ anlamına geliyordu. O dönem yürürlükte olan 1924 Anayasası’na göre Meclis soruşturması başbakan ve bakanlarla ilgili olarak ileri sürülen ‘yolsuzluk/usulsüzlük’ savlarını incelemek, Meclis araştırması da TBMM’nin herhangi bir konuda ‘bilgi edinmesi’ için yapılırdı. Tahkikat ise ikisini birden kapsıyordu ve bunun karşılığı Anayasa’da olmadığından Encümen TBMM İçtüzüğü’nün 177. Maddesine göre kurulmuştu, fakat amacı çok başkaydı.

Bu ‘başkalığı’ anlayabilmek için DP Bursa Milletvekili Mazlum Kayalar ile DP Denizli Milletvekili Baha Akşit’in ‘Bir Tahkikat Encümeni kurulması için’ TBMM Başkanlığı’na verdikleri önergenin son bölümünü okuyalım:

“Bu itibarla, CHP’nin:

A) Meşru iktidarımızı, alelumum devlet vazifelerini, Türk kadınlarını, dost ve müttefiklerimizi en iğrenç isnatlarla kötüleme usulleri de dâhil olmak üzere, çeşitli gayrimeşru ve kanun dışı yollarla, halkı kanunları ihlâle, kanuni tedbirlere karşı mukavemete, hükümete, idari ve adli mercilere karşı galeyana ve fiili tecavüzlere teşvik ve tahrik etmek,

B) Müsait telâkki ettikleri mahallerde kendi partilerine mensup bazı şahısları silahlandırmak suretiyle, iktidar partisinin mensup ve taraftarları aleyhine münferit veya toplu şekilde baskı yapmaya ve suç işlemeye teşvik suretiyle, memlekette kanlı kardeş kavgalarına müncer olan tertiplere başvurmak,
C) Orduyu siyasete karıştırmak teşebbüsleri de dâhil olmak üzere, memleketin emniyet ve asayişini korumakla vazifeli olanları çeşitli propaganda, baskı ve vaatler yoluyla vazifelerini ifadan alıkoymaya cüret ve teşebbüs etmek,

Ç) ‘Bizim Radyo’ namındaki komünist radyosunu Halk Partisine ait bir radyo olarak göstermek suretiyle, halkı bu yayınları dinlemeye sevk etmek ve umumi efkârı bu vahim neşriyatın zararlı tesirlerine maruz bırakmak,

D) Bütün bu kanun dışı faaliyetlerini umumi efkâra karşı haklı gösterebilmek için T.B.M. Meclisi’nin, onun itimadına mazhar hükümetin meşruiyetinden halkı şüpheye düşürecek ve bundan da ileri olarak, gelecek seçimlerin de meşruiyetini şimdiden muallel imiş gibi göstererek kurulmuş ve kurulacak iktidarlar aleyhine vatandaşları gayrimeşru yollarla tahrik etmek suretiyle, itimatsızlığa ve huzursuzluğa sevk etmek,

E) Hücre teşkilatı ile işleyen gizli kollar kurmaya çalışarak, yukarıda maruz faaliyetleri daha müessir bir hale getirmek suretleriyle giriştiği yıkıcı kanun dışı ve gayrimeşru faaliyetleriyle;

F) Aynı gayelerle ve neşir yolu ile faaliyette bulunarak, Cumhuriyetimizin ve genç demokrasimizin fikri ve manevi temellerini tahrip eden, devletin ve cemiyetin ana müesseselerini şantaj, baskı ve tehdit suretiyle işlemez bir hale getirmek, hakikatleri tahrif etmek, yalan neşriyatta bulunmak suretiyle memleketin siyasi, iktisadi, mali, içtimai hayatını tehlikeye maruz bırakan BİR KISIM BASININ;Bünyesini; çalışma tarz ve metotlarını ve kanunlar muvacehesindeki tutumunu ve bu kanunları işlemez hale getirmek hususundaki gayrimeşru faaliyetlerinin ve yukarıdan beri tafsilatı ile arz edilen ahvalin önlenmesini gayrimümkün kılmakta olan sebeplerin mahiyetini tetkik ederek elde edeceği neticeleri T.B.M. Meclisi’ne bildirmek üzere,

Dahili Nizamnamenin 177’inci maddesi hükümlerine göre 15 kişilik bir tahkikat encümeni kurulmasını...”
Ve bu önergede talep edilen Tahkikat Encümen’i kurulup hemen çalışmalarına başladı.
Görüldüğü gibi bugünkü ‘vahim durum’a akşamdan sabaha gelinmedi.
Fotoğraflar sırasıyla: İsmet İnönü, Celal Bayar, Adnan Menderes

Hiç yorum yok: