Referandumda, Yüksek Seçim Kurulu’nun açıkladığı sonuçlara göre, gümrük ve cezaevleri dahil 52.051.828 kayıtlı seçmenden 38.369.253’ü (Yüzde 73.7) oy kullandı. Bunlardan 21 milyon 788 bin 911’i (Yüzde 57.88) hükümetin hazırladığı anayasa değişiklik paketine “Evet”, 15.854.379’u ise (Yüzde 42.12) “Hayır” dedi. 725.963 oy da çeşitli nedenlerden ötürü geçersiz sayıldı.
AKP’liler referandum sonuçlarını “büyük başarı” olarak kutluyorlar; aslında ortada büyük bir başarı görünmüyor, 58-42 aşağı yukarı “beklenen” bir sonuçtu. Bu durum ters açıdan CHP için de geçerlidir, dolayısıyla onların da üzüntülerini abartmalarına gerek yoktur, düşüncesindeyim.
***
“Beklenen” bir sonuçtu deyince doğal olarak bunu açıklamak gerekiyor. Referandum sonuçlarını sayısal olarak üç coğrafi bölgede (Marmara, Ege ve Akdeniz) irdelemeye çalıştım. Kent adlarının yanındaki ‘E’ harfi referandum sonucu bağlamında ‘evet’i, ‘H’ harfi de ‘hayır’ı gösteriyor.
Marmara Bölgesi’nde 11 kent yer alıyor: Balıkesir (H), Bilecik (H), Bursa (E), Çanakkale (H), Edirne (H), İstanbul (E), Kırklareli (H), Kocaeli (E), Sakarya (E), Tekirdağ (H), Yalova (E). Bunlardan 5’i evet, 6’sı da hayır oyu vermiş. Bölgedeki seçmen sayısı 15.343.570; bu seçmenlerin yüzde 76’sı (11.666.959) sandığa gitmiş, 6.205.960 kişi (Yüzde 53) evet, 5.460.999 kişi (Yüzde 47) hayır oyu vermiş. Burada İstanbul 3.643.896 evet ve 2.997.264 hayır oyuyla belirleyici bir rol oynuyor. Bölge, İstanbul dışarıda tutularak değerlendirildiğinde ortaya yine “evet” lehine 51-49 gibi bir oran çıkıyor.
Bu sayılar göz önüne alındığında gelecek yıl yapılacak genel seçimler öncesinde İstanbul ile birlikte Kocaeli ve Bursa gibi sanayi kentlerinde yoğun bir çalışma yürütülse CHP, Marmara Bölgesi toplamında ibreyi kendine kaydırabilir, demek sanırım yanlış olmaz.
***
Afyon (E), Aydın (H), Denizli (H), İzmir (H), Kütahya (E), Manisa (H), Muğla (H) ve Uşak (H) illerinden oluşan Ege Bölgesi’ndeki seçmen sayısı 6.950.837’dir; bu seçmenlerin yüzde 82’si (5.706.586) oy kullanmış, 2.516.702 kişi (Yüzde 44) evet, 3.189.884 kişi de (Yüzde 56) hayır demiştir.
Kıyı kenti olmayan illerden Afyon ve Kütahya’da seçmenler ağırlıklı olarak “evet” derlerken, aynı konumdaki Manisa, Denizli ve Uşak illerindeki seçmenler ağırlıklı olarak “hayır” demişlerdir. Dolayısıyla, CHP’nin potansiyel seçmenlerinin ya da AKP karşıtlarının yalnızca Ege ve Akdeniz’in kıyı kentlerinde bulunduğu söyleminin bir “kesin doğru” olmadığı referandum sonuçlarıyla birlikte ortaya çıkmıştır. İnsanları sosyal-demokrat bir partiye yönelten güç “deniz havası” değil, bilinç düzeyidir.
***
Akdeniz Bölgesi’ni ise Adana (H), Kahramanmaraş (E), Antalya (H), Burdur (E), Hatay (H), Isparta (E), Mersin (H), Osmaniye (E) oluşturmaktadır. Bu bölgedeki seçmen sayısı 6.224.721’dir. Bu seçmenlerin yüzde 77’si (4.776.714) oy kullanmış, 2.327.496 kişi (Yüzde 49) evet, 2.449.218 kişi de (Yüzde 51) hayır oyu kullanmıştır.
***
Marmara, Ege ve Akdeniz’den oluşan coğrafya Türkiye’nin en gelişmiş bölgesidir. Bu geniş bölgedeki toplam seçmen sayısı 28.519.128’dir. Referandumda bu seçmenlerden 22.150.259’u (Yüzde 77.7) oy kullanmış; 11.050.158 seçmen (Yüzde 49.9) evet, 11.050.158 seçmen de (Yüzde 50.1) hayır demiştir. Coğrafi bölgeler esas alınarak belirlenen bu 27 ilde evet ve hayır oyları başa baştır. Dolayısıyla bu bölge toplam olarak ele alındığında burada “yenen” ve “yenilen”den söz etmek gerçekçi değildir. Ne var ki Orta Anadolu, Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ele alındığında durum değişmektedir. Bu bölgelere de gelecek yazımızda bakalım.
.jpg)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder